جزئیات مقاله
حسابداری پیمانکاری چیست؟
مقدمه
حسابداری پیمانکاری نیز یکی دیگر از زیرشاخه های بزرگ حسابداری می باشد. به راستی حسابداری پیمانکاری چیست؟ و یک حسابدار پیمانکاری چه وظایفی را به عهده دارد؟ نقش حسابدار پیمانکاری در شرکت های پیمانکاری به چه صورت ایفا می شود؟ سوالات این چنینی بسیار زیادی وجود دارد که علاقه مندان به حوزه حسابداری را دغدغه مند کرده است. مجموعه بزرگ پیوند محاسب با توجه به سوالات مطرح شده و دغدغه های علاقه‌مندان این حوزه از حسابداری مخصوصاً حسابداری پیمانکاری تصمیم دارد تا در ادامه مفاهیم پایه، اساسی و کلی مختص به حسابداری پیمانکاری را برایتان شرح دهد توصیه می‌شود تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
به چه شرکت هایی، شرکت پیمانکاری گفته می شود؟
قبل از این که به صورت تخصصی وارد حوزه حسابداری پیمانکاری شویم بهتر است در خصوص شرکت های پیمانکاری و این که اصلاً این شرکت ها چه هستند توضیحاتی ارائه دهیم. همه ما به طور کلی در کسب و کار های امروزی واژه پیمانکار یا پیمانکاری را زیاد شنیده‌ایم اگر بخواهیم به صورت علمی پیمانکار را تعریف کنیم باید گفت شخصی که مسئولیت فعالیتی را به‌عهده می گیرد خواه چه حقیقی باشد یا حقوقی پیمانکار گفته می شود. بنابراین شرکت های پیمانکاری هم شرکت هایی هستند که مسئولیت فعالیت های مختلف را در زمینه های مختلف بر عهده می‌گیرند خواه این شرکت‌ها متعلق به اشخاص حقیقی باشد یا حقوقی، که به آن ها شرکت های پیمانکاری گفته می شود.
حسابداری پیمانکاری چیست؟
حسابداری پیمانکاری ابتدا ساده به نظر می رسد اما از جهت رعایت قوانین و مقررات در زمره زیر شاخه های سخت حسابداری قرار می گیرد به طور کلی در پیمانکاری، قرار دادی فی مابین کارفرما و پیمانکار بسته می شود که براساس آن حسابداری پیمانکاری صورت می پذیرد.
بر اساس آن قرارداد، تمامی محاسبات امور مالی صورت می پذیرد. در فعالیت های پیمانکاری ما تغییرات قیمت ها و نوسانات بسیار زیادی داریم بنابراین حسابدار پیمانکاری می بایست به این مسائل مسلط باشد تا بتواند در مقابل مشکلاتی که به وجود می آید پاسخگو باشد.
همین مشکلات و اتفاقاتی که در بالا ذکر شد باعث شده است فرمول حسابداری پیمانکاری به وجود بیاید. بر طبق قوانین حسابداری پیمانکاری، حسابدار موظف است در سه دسته هزینه ها را قرار دهد که شامل؛
- هزینه حسابداری مستقیم
- هزینه حسابداری غیر مستقیم
- هزینه های متفرقه می باشد.
هزینه هایی که در جهت انجام پروژه پیمانکاری پرداخت می شود و در راستای پیش برد اهداف بوده و نه در جهت خود پروژه مثلا، هزینه ها مربوط به دستگاه های مورد استفاده، هزینه های مربوط به حقوق و مزایای کارگران، سیستم های گرمایش، روشنایی و امثالهم در دسته هزینه های غیر مستقیم واقع می شوند.
نکته قابل توجه در شرکت های پیمانکاری، بیمه نیرو ها و کارمندان نیز بر عهده شرکت پیمانکاری می باشد. بر این اساس می توان گفت تشکیل پرونده بیمه ها نیز بر عهده حسابدار پیمانکاری می باشد. به طور کلی باید گفت که حسابدار پیمانکاری وظیفه اش پاسخگویی به نیاز های کارفرما و پیمانکار می باشد. در طی قرار داد های پیمانکاری، پیمانکار هزینه ها و حجم پروژه را می سنجد و کارفرما نیز میزان بودجه مورد نیاز را تحویل می دهد. در ادامه وظیفه حسابدار پیمانکاری است که بتواند رابطه مناسبی میان این دو فراهم کند. و در نهایت حسابدار می بایست گزارش کاملی از تمامی شرایط اقتصادی شرکت در اختیار کارفرمای خود قرار دهد، که گزاررش شامل محاسبه هزینه ها و مخارج صورت گرفته و همچنین میزان سود و زیان شرکت می باشد.
چه روش هایی در حسابداری پیمانکاری مورد استفاده قرار می گیرد
حسابدارن یا بهتر است گفت فرمول نویسان حسابداری تا کنون دو روش را برای محاسبه حسابداری پیمانکاری ارائه داده اند ولی در نهایت هر دو روش، محاسبه صحیح هزینه ها، مخارج و قیمت ها می باشد. حال برای تشریح روش ها در ادامه همراه باشید.
حسابداری بر اساس میزان درصد پیشرفت کار
یکی از روش های پیمانکاری حسابداری محاسبه بر اساس میزان درصد پیشرفت کار می باشد. برای اینکه این موضوع راحت تر قابل درک باشد باید حسابدار پیمانکاری به انواع قرار داد آشنا باشد. خب با توجه به نام این روش، پیمانکار می بایست در دوره های زمانی مشخص میزان پیشرفت پروژه را به سمع و نظر کارفرما برساند. بنابراین پیمانکار موظف است که بخشی از کار را انجام داده باشد. در این روش کارفرما بعد از مدت زمانی مشخص و انجام بخشی از پروژه می بایست میزان هزینه ها و مخارجی که در راستای انجام آن بخش از پروژه صورت گرفته است را برای پیمانکار ارسال کند. نکته ای که در این روش حایز اهمیت است سود ناخالص پیمانکار می باشد که در ارسال هزینه ها باید در نظر گرفته شود. و در نتیجه کارفرما مطابق قرار دادی که با پیمان کار دارد موظف است هزینه ها را پرداخت نماید. همچنین کارفرما بر اساس این نوع قرار داد هزینه ها را به صورت دوره ای برای پیمانکار واریز می کند و اجباری در انتقال همه هزینه ها به صورت یکجا وجود ندارد.
مزیت این قرار داد کاهش ریسک نوسانات قیمتی در بازار مصالح و مواد اولیه از طرف پیمانکار می باشد.
پیمانکاری بر اساس تکمیل پروژه
در این روش پیمانکار میزان درآمد و سود ناخالص خود را از این پروژه به کارفرما انتقال می دهد و در نهایت کارفرما موظف است هزینه مربوطه را یک جا پرداخت نماید. هزینه های یاد شده می تواند در انتهای تکمیل فرایند پیمانکاری یا انجام بخش عظیمی از پیمان محاسبه گردیده و از کارفرما دریافت می گردد. این روش دارای یک مزیت می باشد که باید گفت: در این روش سود ناخالص پیمانی، میزان
سود ناخالص پیمانکار زمانی مورد محاسبه قرار می گیرد که پروژه به اتمام رسیده باشد. که بر خلاف روش پیشرفت کار بسیار مزیت مناسبی می باشد چرا که در روش قبلی در دوره یا همان سال مالیاتی در پروژه های بلند مدت می تواند ضریب مالیات را برای پیمانکار به همراه داشته باشد.
قرار داد های پیمانکاری
همان طور که گفته شد حسابدار پیمانکاری باید به انواع قرارداد ها مسلط باشد. شاید بپرسید انواع قرارداد های حسابداری پیمانکاری چیست؟
به طور کلی پنج مدل قرار داد برای برای فعالیت های پیمانی وجود دارد.
- اولین نوع قرار داد (بر اساس واحد بها) می باشد. در این نوع قرارداد پیمانکار، واحدی را برای محاسبه میزان هزینه پروژه در نظر می گیرد مثلا برای اجرای خاک برداری (متر مربع) را هدف محاسبه قرار می دهد.
- دومین نوع قرار داد (مقطوع) می باشد. در این نوع، پیمانکار براساس دریافت هزینه مشخص شده پروژه را در اختیار می گیرد.
- سومین نوع قرارداد (امانی) می باشد. در این نمونه از قرار داد کارفرما، میزان هزینه مجاز برای انجام هر بخش را به پیمانکار می دهد. و در برخی از کار ها پیمانکار در ازای انجام آن هزینه ثابتی دریافت می کند.
- چهارمین نوع قرارداد (براساس مواد و دستمزد) می باشد. در این نوع پیمانکار هزینه های انجام شده برای پروژه را به صورت ساعتی در نظر می گیرد یعنی با نرخ به روز مصالح و هزینه ها را محاسبه و پروژه را انجام می دهد.
- اخرین نوع قرار داد (مدیریت و اجرا) می باشد. کافرما در این نوع قرار داد حق الزحمه مقطوع و مشخص شده ای را دریافت می کند. در این روش تمامی هزینه های پروژه بر عهده کار فرما می باشد به جز هزینه های نظارت و مدیریت طرح.
حال با توجه به انواع قرار داد ها برایتان سوال شود که چه مواردی در قرار داد های پیمانکاری ذکر می شود.
به طور کلی می بایست در همه قرار داد ها اطلاعات طرفین مورد قرار داد ثبت شود. موضوع مورد قرار داد، مبلغ پروژه، تغییرات مقادیر کار، طول پروژه از نظر زمانی، تعهدات پیمانکار و کارفرما، مدت زمان تضمین انجام پروژه، نظارت بر انجام و اجرای پروژه، میزان نیروی انسانی مشخص و همچنین تصمیمات در جهت جبران خسارت ها می بایست حتما در پروژه ها ثبت گردد.
حسابدار پیمانکاری چه وظایفی دارد؟
حال که با انواع قرارداد ها و شرایط ثبت و بستن قرار داد ها آشنا شدید به سراغ وظایف یک حسابدار پیمانکاری می رویم.
ابتدایی ترین کار هایی که هر حسابدار موظف به انجام آن می باشد مثلا رسیدگی به امور مالی از وظایف ابتدایی حسابدار پیمانکاری می باشد. به طور کلی یک حسابدار پیمانکاری می بایست انواع فعالیت های از نظر پروژه پیمانی، تحویل گزارشات، کنترل شرایط اقتصادی و همکاری با مجموعه را انجام دهد. بر این اساس حسابدار پیمانکاری وظیفه او قبل از آغاز پروژه شروع می شود. اگر بخواهیم به صورت جزئی فعالیت های این نوع شغل را بر شمریم می توان به موارد زیر اشاره کرد.
ثبت و ضبط هزینه ها، جداسازی پروژه ها از نظر میزان بودجه مورد نیاز، ثبت مدارک تن خواه، درج اسناد مربوط به حساب های پیمان کاران دست دوم، ایجاد و مشخص کردن دفاتر قانونی حسابداری، مشخص کردن کد مربوط به حساب ها، درج مبالغ دریافتی به عنوان پیش دریافت، همچنین ثبت ضمانت نامه های دریافتی و پرداخت شده و در نهایت تعیین کردن روش حسابداری از وظایف حسابداران پیمانکاری می باشد. در نتیجه با انجام این فعالیت ها می توان فعالیت اصلی حسابداران پیمانی را در گزارش لیست هزینه ها و مخارج خلاصه کرد.
در نهایت
در این مقاله متخصصان مجموعه پیوند محاسب تلاش کرده اند تا تمامی مواردی که در مورد فعالیت های حسابداری پیمانکاری لازم است بدانید را برایتان شرح دهند. بنابراین اگر به دنبال یک تیم حسابداری برای فعالیت های پیمانی و همچنین به دنبال مشاوران مالی مخصوصا در زمینه حقوقی و مالیاتی می گردید متخصصان مجموعه پیوند محاسب ابتدا با مشاوره رایگان و در نهایت با انجام پروژه ها در کنار شما می باشند.