صورت معاملات فصلی چیست؟ و مهلت ارسال صورت معاملات فصلی

مقدمه

از سال ۱۳۹۴ به بعد واژه‌ای به‌ عنوان صورت معاملات فصلی به حوزه سازمان امور مالیاتی کشور اضافه شده ‌است. همان ‌طور که از نام آن مشخص است صورت معاملات فصلی یا مالیات فصلی یکی از بخش‌ هایی است که سازمان امور مالیاتی کشور برای افزایش سرعت در روند ارزیابی مالیات و همچنین دقت و شفافیت بیشتر در معاملات صورت‌ گرفته ایجاد شده ‌است. تعیین نرخ مالیات و همچنین میزان مالیات شرکت ‌ها و همچنین این‌ که مالیات به چه چیزهایی تعلق می‌ گیرد توسط سازمان امور مالیاتی کشور مشخص می گردد. یکی از این مالیات ‌ها تمرکز بر روی مالیات بر درآمدها و همچنین رویداد های مالی انواع بنگاه‌ های اقتصادی و شرکت‌ ها می ‌باشد. پیوند محاسب در این مقاله در کنار شماست تا ۰ تا ۱۰۰ صورت معاملات فصلی را برای شما توضیح داده و با جزئیات این مبحث را برای شما مطرح خواهد کرد. اگر از آن دسته افراد حقیقی یا حقوقی هستید که نمی ‌دانید معاملات فصلی چیست؟ و یا این ‌که صورت معاملات فصلی به چه صورت تنظیم می‌گردد؟ تا انتهای این مقاله با پیوند محاسب ‌همراه باشید.

صورت معاملات فصلی چیست؟

با توجه به بررسی ‌های سازمان امور مالیاتی کشور و مجلس شورای اسلامی قانونی در خصوص صورت معاملات فصلی تصویب شد. تمام قوانین مالیاتی کشور در زمره قانون مالیات‌ های مستقیم قرار می‌ گیرد، بر اساس ماده 169  این قانون تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمره مؤدیان مالیاتی قرار می ‌گیرند ملزم هستند در پایان هر فصل یعنی هر ۳ ماه یک‌ بار تمامی معاملات اعم از خرید و فروش خود را به همراهی تمام اطلاعات مورد نیاز دیگر که طرف ‌های معاملاتی با یکدیگر صورت ‌جلسه کرده‌اند از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی کشور به ‌صورت فایل و یا ۱ سی‌دی به سازمان امور مالیاتی منطقه خود تحویل دهند. هدف از این قانون و تصویب صورت معاملات فصلی جلوگیری از فرار های مالیاتی و شفافیت میزان درآمد های اشخاص حقیقی و حقوقی می ‌باشد. همان‌طور که گفته شد مؤدیان مالیاتی می‌ بایست سالانه ۴ مرتبه صورت معاملات فصلی خود را به سازمان امور مالیاتی تحویل داده و اگر از تسلیم صورت معاملات فصلی خود خود داری کنند مشمول جریمه مصوب خواهند شد.

بر اساس ماده ۱۶۹ قانون مالیات مستقیم نکاتی را باید در نظر داشت که این نکات به امر سرعت در روند مالیاتی و پذیرش توسط سازمان امور مالیاتی کشور سرعت خواهد بخشید. با توجه به این ماده نکاتی که باید رعایت کرد که شامل:

  • تمامی شرکت‌ ها و سازمان‌ های بازرگانی خصوصی (هلدینگ) که در امر خرید و فروش و معاملات فعالیت می کنند می ‌بایست صورت‌ حساب معاملات فصلی خود را با ریز جزئیات تا ۱ ماه ونیم بعد از انجام معاملات فصلی تسلیم سازمان امور مالیاتی کشور کنند.
  • در این ماده ذکر شده ‌است که معاملاتی که میزان آن ‌ها کمتر از ده ‌درصد حد نصاب معین از طریق سازمان امور مالیاتی کشور باشد لازم به ارسال ماهانه صورت معاملات خود نداشته و می ‌توانند به‌صورت کلی هر ۳ ماه معاملات خود را ارسال کنند در واقع تمامی معاملات کوچک هر ۳ ماه (فصل) ارسال می‌ گردد.
  • تمامی شرکت‌ ها و مؤسسات و همچنین سازمان ‌هایی که مؤدی مالیاتی به شمار می ‌روند می‌ بایست حتما کارت اقتصادی را دریافت کرده و در زمان تسلیم صورت معاملات فصلی کد اقتصادی خود را نیز ارائه دهند. تا صورت معاملات مورد پذیرش قرار بگیرد در صورتی‌ که کارت اقتصادی از طرف سازمان ‌ها دریافت نشود مدارک از سمت سازمان امور مالیاتی مورد قبول قرار نخواهد گرفت.

قابل‌توجه تمامی مؤدیان مالیاتی، بعد از ارائه صورت معاملات فصلی شما ملزم به پرداخت هیچ‌ گونه هزینه مالیاتی نمی ‌باشید زیرا هدف از ارائه صورت معاملات فصلی فقط جهت گزارش های مالیات ارسال‌ می گردد. با این ‌وجود در صورتی‌ که شما از ارائه‌ی صورت حساب مالیاتی خود خودداری کرده یا همچنین شماره اقتصادی خود را ارائه ندهید و یا از شماره ‌های اقتصادی افراد دیگر استفاده کنید مشمول جریمه‌ای معادل ده‌ درصد صورت معامله خود خواهید شد.

مزایای قانون صورت معاملات فصلی

با توجه به قانون ۱۶۹ مالیات مستقیم اجرایی شدن قانون صورت معاملات فصلی باعث شده‌ است تا هم مؤدیان مالیاتی و هم سازمان امور مالیاتی کشور مزایایی را شامل شود که درنتیجه‌ی آن هم ‌سطح رضایت مشمولین مالیاتی و هم سازمان امور مالیاتی کشور افزایش‌ یافته است. از جمله این مزایا می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • اولین مزیت صورت معاملات فصلی آسان بودن تسلیم صورت معاملات فصلی به‌صورت ۲۴ ساعت در هر منطقه از ایران.
  • جلوگیری از هدر رفت وقت، کاهش میزان رفت‌ و آمد ها به سازمان امور مالیاتی منطقه.
  • افزایش سرعت، دقت و همچنین اطمینان مؤدیان جهت ارسال صورت معاملات فصلی.
  • جلوگیری از دخالت دیگران در ارسال صورت معاملات فصلی و همچنین به حداقل رساندن اشتباهات محاسباتی جهت ارسال به سازمان امور مالیاتی منطقه.
  • جلوگیری از ثبت رقم‌ های مالیاتی مضاعف و همچنین درخواست ‌های مالیاتی دیگر مشمولان.
  • کاهش چشمگیر رفت‌ و آمد ها به هیئت ‌های حل اختلاف در امور اقتصادی و مالیاتی.

مهلت ارسال صورت معاملات فصلی

بر اساس ماده ۱۶۹ قانون مالیات ‌های مستقیم که در سال ۹۶ مصوب شده‌ است تمامی مؤدیان مالیاتی باید در زمان مقرر صورت معاملات فصلی خود را ارسال کنند.

 انواع گزارش‌ های صورت معاملات فصلی شامل: گزارش صادرات، گزارش عرضه به مصرف‌کننده نهایی، اطلاعات پرداخت قرارداد ها، گزارش خرید، گزارش واردات، گزارش دریافت قرارداد ها، گزارش فروش و اجاره، گزارش پیش ‌فروش بازار و در نهایت گزارش حق‌ العمل کاری و مدیریت پیمانی می‌ باشد.

بر این اساس مشمولان مالیاتی باید سالانه در ۴ نوبت صورت معاملات فصلی خود را به سامانه ارسال کنند براساس قوانین مصوب و اخرین مهلت جهت ارسال صورت معاملات فصلی برای فصل بهار تا ۱۵ مرداد، برای فصل تابستان تا ۱۵ آبان، برای فصل پاییز تا ۱۵ بهمن و در نهایت برای فصل زمستان تا ۱۵ اردیبهشت ملزم به ارسال صورت معاملات فصلی خود نیز می‌ باشند.

جریمه عدم ارسال معاملات فصلی

از آنجایی‌که سازمان امور مالیاتی کشور برای کسانی که حداقلی در دریافتی خود دارند معافیت مالیاتی گذاشته‌ است و بسیاری از افراد دچار تخلف‌ هایی به‌جهت دور زدن قوانین مالیاتی می ‌شوند به ‌همین ‌جهت در ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌ های مستقیم سازمان امور مالیاتی کشور این نکات درج گردیده ‌است که اگر شخصی صورت معاملات فصلی خود را ارسال نکند و یا از ارسال کد اقتصادی خود خودداری کرده و نیز از کد شخص دیگر استفاده و یا کد اقتصادی خود را به شخص دیگر بدهد جریمه در نظر گرفته برابر با ده ‌درصد مبلغ معامله می ‌باشد. اگر مؤدیان مالیاتی در زمان مقرر صورت معاملات فصلی خود را به سازمان مربوطه ارسال نکنند ۱ درصد معامله صورت پذیرفته به ‌جهت جریمه دریافت خواهد شد.

برای بسیاری از مؤدیان مالیاتی سوال می ‌شود که اگر خریدار یا فروشنده کد اقتصادی خود راه ندادند چه کاری باید انجام دهیم؟ اگر خریدار یا فروشنده کد اقتصادی خود را ندادند شما به‌عنوان ۱ مؤدی مالیاتی ملزم به ثبت کد اقتصادی و ثبت دقیق مشخصات خود به سازمان امور مالیاتی هستید در این ‌صورت فقط شخصی که کد اقتصادی را ارائه نداده جریمه شده و از طرف دیگر شما در معاملات به مشکل بر نخواهید خورد.

معافیت های مالیاتی در ارسال صورت معاملات فصلی

سازمان امور مالیاتی کشور برای مؤدیان مالیاتی نیز معافیت‌ هایی را نیز در نظر گرفته ‌است. طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌ های مستقیم افرادی که در زمینه فروش کالا و خدمات به مصرف‌کننده نهایی، شرکت‌ هایی که با مشمولین ماده ۸۱ یعنی کسانی که در حوزه ‌های کشاورزی، دام‌پروری، پرورش ماهی، زنبور عسل و غیره فعالیت می‌کنند معامله کنند و همچنین معاملات کوچک صورت‌ گرفته در مناقصه ‌ها که مبلغ معامله ‌های کوچک در سال ۱۴۰۱ برابر ۱۰۰ میلیون تومان می‌ باشد و همچنین خرید از فروشندگانی که از پرداخت‌ های مالیاتی معاف هستند مانند ارگان ‌ها و نهاد های دولتی در زمره معافیت‌ های مالیاتی ناشی از ارسال صورت معاملات قرار می گیرند.

علاوه ‌بر موارد مذکور معافیت ‌های دیگری نیز برای برخی از معاملات مشمولان مالیاتی عنوان شده‌ است که این موارد شامل:

  • خرید و فروش، سود و کارمزد اوراق و بهادار.
  • خرید و فروش سهم‌ الشرکه و حق تقدم سهام.
  • سود و کارمزد ناشی از جریمه‌ های بانکی، صندوق‌ های تعاون و صندوق‌ های توسعه بخش کشاورزی و همچنین سایر مؤسسات غیربانکی اعتباری مجاز و صندوق ‌های قرض‌ الحسنه.
  • دارا بودن حق عضویت اعضاء مجامع حرفه‌ای حزب ‌ها، انجمن ‌ها و تشکل‌ های غیردولتی مجاز.
  • کمک ‌ها و جوایز دریافتی و همچنین هدیه‌ های بلاعوض
  • پرداختی ‌هایی که به دستگاه ‌های اجرایی صورت‌ گرفته با هدف جرائم و خسارات و انواع عوارض و مالیات ‌ها بجز مالیات بر ارزش ‌افزوده، حق‌الثبت و تمبر و گمرک.
  • پرداختی ‌های صورت‌ گرفته در جهت حق شارژ و نگهداری ساختمان ‌های محل فعالیت.
  • دریافتی‌ ها به ‌عنوان مال‌ الاجاره در زمره معافیت‌ های مالیاتی نیز قرار می‌گیرد.

تفاوت تجمیعی و تجمعی در صورت معاملات فصلی

در صورت معاملات فصلی ما ۲ نوع اطلاعات ارسالی داریم که شامل تجمیعی و تجمعی می‌ شود؛

تجمعی به اطلاعات گفته می ‌شود که نیاز به در نظر گرفتن طرف معامله و هم چنین کالا و خدمات نمی ‌باشد. زیرا اقلام تجمعی در رسیدگی‌ های مالیاتی ارزش نداشته و به شکل تجمعی ارسال می‌ شوند.

 تجمیعی؛ به آن دسته از اطلاعات شخصی افرادی گفته می‌ شود که ملزم به ثبت‌ نام بوده و در طول دوره معامله ‌هایی با آن ‌ها صورت گرفته میشود.

اطلاعات مندرج در صورت معاملات فصلی

بسیاری از مؤدیان مالیاتی به ‌دنبال این هستند که چه اطلاعاتی در صورت معاملات فصلی خود درج کنند. بر اساس ماده ۱۶۹ قانون مالیات مستقیم مؤدیان مالیاتی موظف‌اند تمامی اطلاعات مربوط به معاملات و قرار داد های خود را براساس استاندارد های تعیین ‌شده از سمت سازمان امور مالیاتی تنظیم و ارسال نمایم که اطلاعات صورت‌ های معاملاتی با یکدیگر تفاوت‌ هایی دارند ولی درج اطلاعات در کلیه گزارش ‌ها الزامی است از جمله این اطلاعات شامل:

  • اطلاعات هویتی و مکانی شرکت‌ ها یا به ‌طورکلی طرفین معاملات.
  • مجوزهای فعالیت طرفین معامله.
  • اطلاعات معاملات و قرارداد ها.
  • تمامی اطلاعات مربوط به مالی و پولی و اعتباری و سرمایه‌ای.
  • اطلاعات دارایی ‌ها اموال و املاک.
  • اطلاعات مربوط به ارزش افزوده
  • همچنین اشخاصی که در حوزه صادرات و واردات نیز فعالیت می‌ کنند، اطلاعاتی را در خصوص نوع ارز مورد استفاده و همچنین نرخ برابری آن و اطلاعاتی در خصوص مجوز ها جهت ورود و خروج کالا مانند شماره کوتاژ اظهارنامه ‌های گمرکی و طرفین معاملات خارجی از جمله اطلاعات ضروری جهت ارسال صورت معاملات فصلی می ‌باشد.

در نهایت

پیوند محاسب در این مقاله در کنار شما بوده تا تمامی اطلاعات لازم در خصوص صورت معاملات فصلی ، تفاوت ها و جرایم آن را برای شما ارائه کند تا شما بدانید که صورت معاملات فصلی چیست؟ شامل چه کسانی می‌ شود، مزایا و معایب آن را شناخته و در خصوص نحوه ارسال نیز اطلاعاتی ارائه شد. اگر سوال یا مشکلی برای شما درخصوص صورت معاملات فصلی و یا دیگر زمینه های مالی و مالیاتی وجود دارد می ‌توانید از مشاورین پیوند محاسب کمک بگیرید.

نظرات